Activa/passiva transactie

De transactievorm is belangrijk bij een bedrijfsovername. De te gebruiken transactievorm hangt voor een deel samen met de rechtsvorm van je bedrijf. Een activa/passiva transactie is een van de twee vormen en kan bij elke rechtsvorm gebruikt worden. Maar wat houdt een activa/passiva transactie precies in? Hieronder beschrijven we wat de kenmerken van een activa/passiva transactie zijn en wat hierbij de voor- en nadelen zijn..

Wat is een activa/passiva transactie?

Bij het (ver)kopen van een bedrijf zijn doorgaans twee mogelijkheden te herkennen.

Kopen van activa en/of passiva - De activa/passiva transactie
Kopen van aandelen - De aandelentransactie

De activa zijn de bezittingen van het bedrijf, bijvoorbeeld crediteuren én bankschulden. Indien geen sprake is van aandelen binnen een bedrijf (eenmanszaak of VOF), dan is altijd sprake van een activa/passiva transactie. Bij een BV heb je de keuze tussen beide transactievormen. Een keuze voor een van de twee hangt af van verschillende factoren. Het kan bijvoorbeeld zo zijn dat in de BV ook het bedrijfspand, pensioenverplichtingen of andere vermogensbestanddelen zitten die men niet wil of niet kan kopen. Er zijn een aantal verschillen op juridisch en fiscaal gebied tussen de beide transactievormen die de keuze kunnen beïnvloeden.

In boven genoemd voorbeeld zou het kopen van aandelen van de BV kunnen leiden tot in het eigendom verkrijgen van ongewenste vermogensbestanddelen. Dit terwijl de koopprijs (veel) hoger kan komen liggen ten opzichte van de situatie dat de koper uitsluitend de activa koopt waarvan hij het eigendom wil.

Onderstaand hebben we de belangrijkste kenmerken van een activa/passiva transactie weergegeven.

Het object van de overdracht zijn activa en eventueel passiva
Alle activa moeten worden gespecificeerd
De medewerkers komen automatisch in dienst van de overnemende onderneming, evenals rechten en plichten personeel
Kopers dienen opnieuw contracten te sluiten met afnemers, leveranciers, huurder en verzekeraars
De koper kan aanschafwaarde activa en goodwill afschrijven, de afschrijvingstermijn van persoonlijke goodwill bedraagt 10 jaar
Koper is niet aansprakelijk voor schulden verkopende BV, evenmin voor claims, aansprakelijkheden, verborgen verplichten, etc.
Na voltooiing van activa/passiva transactie is juridisch een geheel nieuwe onderneming ontstaan.

Bij een bedrijfsoverdracht komen meer zaken kijken dan alleen de transactievorm. Ga daarom goed voorbereid aan de slag. En kom niet voor verrassingen te staan. Daarom bieden wij je vrijblijvend een gratis whitepaper aan. Een bedrijfsovername stappenplan boordevol praktische tips.

Download gratis whitepaper

Wat zijn de voordelen?

Een voordeel om voor de activa/passiva transactie te kiezen is dat de koper kan kiezen om alleen bepaalde interessante activa over te nemen. Zo kunnen bijvoorbeeld alleen de nieuwste voorraad én juiste machines overgenomen worden. Indien hier sprake van is wordt dit ook wel ‘cherry picking’ genoemd. Hierbij pikt de koper alleen de mooiste kersen van de taart (in dit geval de onderneming). Hierdoor blijven de overige activa én passiva (met eventuele verplichtingen, claims) achter in de onderneming. Voor de verkoper is dit uiteraard een nadeel, omdat hij of zij achterblijft met zaken die minder goed of niet verkocht kunnen worden.

Een ander voordeel is dat het boekenonderzoek (soms) beperkt kan blijven. De te kopen activa wordt onderzocht en/of getaxeerd en als koper kan je dan behoorlijk goed een beeld krijgen van de te kopen activa/passiva. Een kans op lijken in de kast is (in beginsel) dus geringer bij een activa/passiva tansactie, dan bij een aandelentransactie. Ook zijn hierbij doorgaans met meer beperkte set garanties worden gewerkt, wat een snelle deal ten goede komt.

Wat zijn de nadelen?

Een vaak genoemd nadeel van een activa/passiva transactie is dat alle vermogensbestanddelen juridisch apart én op de juiste wijze geleverd dienen te worden. Zo kunnen veel activa door fysieke overhandiging of feitelijke in bezitnemen worden geleverd. Indien hier een schriftelijk stuk voor levering nodig is kan in een aantal gevallen de koopovereenkomst zelf al volstaan. Indien dit niet het geval is dient een aparte akte van levering opgemaakt te worden bij de notaris.

Daarnaast is een nadeel van een activa/passiva transactie dat voor het overnemen van contracten toestemming is vereist van een contractuele wederpartij. Indien het bedrijf gebouwd is op één óf enkele leveranciers is het als koper dus ook taak om hier (voldoende) aandacht aan te besteden. Ook komt het weleens voor dat het beoogde vertrek van oorspronkelijke eigenaar (verkoper) wordt aangewend om contracten op te zeggen of een belangrijke voorwaarden daaruit (prijs én marge) te willen veranderen.

Hoe ga je hier als koper met een activa/passiva transactie mee om? Hierbij dient continu de afweging gemaakt te worden of je wacht tot na de verkoop. Of dat je van tevoren al met betrokken partijen in overleg gaat. Ga (indien mogelijk) bij de activa/passiva transactie voorafgaand aan verkoop/levering (op basis van de geheimhouding) met de betrokken partijen in overleg. En probeer te regelen dat de contractovername rondkomt.

Ondersteuning bedrijfsovernamespecialist

Twijfel je over de te kiezen transactievorm of wil je graag bijgestaan worden tijdens het gehele overnametraject? Schakel dan een ervaren bedrijfsovernamespecialist in. Een overnameadviseur kan je helpen met het vraagstuk over de transactievorm en alle andere technische zaken rond een overname, zoals de onderhandelingen. Klik hieronder op de button voor het vinden van een specialist bij jou in de regio.

Vind hier een bedrijfsovernamespecialist

Bedrijfsovernameadviseur Bedrijventekoop.nl

Wat zijn de alternatieven?

Zoals reeds benoemd zijn de keuzemogelijkheden redelijk beperkt. Een activa/passiva transactie is voor de koper vaak het meest aantrekkelijk. Over het algemeen geldt ook dat des te meer macht de verkoper heeft. Hoe moeilijker het ook voor de koper is om aan te sturen op een activa/passivatransactie.