De aandelentransactie

Er bestaat niet zoiets als een standaard bedrijfsovername. Elke bedrijfsovername zit anders in elkaar. Zo zijn er bij het overnemen van een BV twee transactievormen. Vorige week bespraken we de activa-passivatransactie, deze week is het de beurt aan de andere optie: de aandelentransactie.

Mogelijkheden

Welke mogelijkheden zijn er allemaal bij het kopen van een bedrijf? In het geval van een eenmanszaak, een maatschap of een VOF is dat niet zo moeilijk, want daar is de keuze beperkt tot één mogelijkheid: een (gedeelde) feitelijke overdracht van activa en passiva. Bij de overdracht van een BV kunt u kiezen tussen een activa-passivatransactie of een aandelentransactie. Maar wat houdt dat dan in, zo’n aandelentransactie?

Descriptie

Anders dan bij een activa-passivatransactie blijven de activa en passiva nu gewoon op naam van de BV staan. De BV verkoopt nu niet haar bezittingen en schulden, maar de koper neemt juist heel de BV over door de aandelen in de BV te kopen van de verkoper. Het overnamebedrag gaat nu dan ook niet van de koper naar de BV, maar van de koper naar de verkopende ondernemer. Het betreft nu namelijk het directe bezit van de verkoper zelf, terwijl het bij een activa-passivatransactie gaat om het bezit van de BV.

Eenvoudig

Een aandelentransactie is veel eenvoudiger dan een activa-passivatransactie. Dit komt doordat nu niet alle losse onderdelen van de BV afzonderlijk verkocht worden, maar (een gedeelte van) het bedrijf als geheel.

Kenmerken aandelentransactie

Het object van de bedrijfsoverdracht zijn de aandelen van de BV. Bij de aandelen hoort een leveringsakte op naam van de eigenaar bij de notaris. De aandelenoverdracht kan geen doorgang vinden zonder een notaris. Deze moet onderzoeken of de verkoper wel bevoegd is om de aandelen te verkopen. Misschien hebben de statuten bepaalde belemmeringen, aangaande de verkoop van aandelen. Vaak kunnen aandeelhouders van een BV niet zomaar hun aandelen verkopen. Sterker nog, volgens de wet moeten de statuten van een BV zelfs blokkeringsclausules bevatten.

Bij de bedrijfsoverdracht zijn alle onderdelen van het bedrijf betrokken. Zo gaan alle bezittingen, schulden, rechten, plichten, contracten, et cetera met de aandelen mee naar de volgende eigenaar. De onderneming blijft precies hetzelfde na de overname. Het enige wat er verandert, is de eigenaar. Dit neemt echter wel een risico met zich mee. Het is erg belangrijk dat de koper weet wat hij binnenhaalt en later niet alsnog een hoop lijken in de kast vindt. Is de koper niet bereid om bepaalde aspecten van het bedrijf over te nemen met de aandelen? Het komt namelijk wel eens voor dat een koper absoluut geen aansprakelijkheid op zich wil nemen, een borg te betalen of aan een openstaande claim te voldoen. In dat geval komen er uitgebreide onderhandelingen aan te pas om te bepalen wat er nou allemaal bij de bedrijfsovername wordt betrokken.

Er zijn al contracten met leveranciers en klanten. Zij zijn gebonden aan de bestaande prijzen en voorwaarden.

Als de BV nog registergoederen bezit, gaan deze automatisch mee in de overname. Er is dus geen afzonderlijke verkoop nodig, wat betekent dat men ook niet te maken krijgt met overdrachtsbelasting over die goederen. Dit gaat echter niet op als de registergoederen meer dan 70% van het balanstotaal vormen. Men spreekt dan ook wel van een onroerend goed vennootschap.

De koper heeft geen recht op investeringsaftrek. Er is geen sprake van een fiscale afrekening tussen de boekwaarde en de werkelijke waarde of afschrijving over goodwill van de overgenomen aandelen. Latente belastingschulden kunnen wel voorkomen in de toekomst. Hier dient dan ook gewoon rekening mee gehouden te worden.

De verrekening van verliezen met winsten uit het verleden en de toekomst kunnen erg voordelig zijn voor de koper. Onder voorwaarden kunnen deze namelijk verrekend worden. Stiekem kan dit u nog best wel wat geld besparen.

Wanneer een aandelentransactie?

Zoals u misschien al gemerkt heeft, is een aandelentransactie minder aantrekkelijk voor een koper dan een activa-passivatransactie. Omdat dit echter wel de voorkeur heeft van de verkoper, gaan de meeste overnames wel volgens een aandelentransactie. De positie van de verkoper speelt dus een grote rol in de keuze voor een transactievorm. Wanneer de verkoper erg sterk staat, kan hij gewoon een aandelentransactie afdwingen. Bij een minder sterke positie van de verkoper zien we het tegenovergestelde. Nu heeft juist de koper een sterke positie, waardoor de overname misschien toch nog de vorm van een activa-passivatransactie kan aannemen.

Heeft u vragen naar aanleiding van deze blog, neem dan hier even contact op