Een bedrijf kopen

U overweegt een bedrijf over te nemen, en u heeft daarbij al een onderneming op het oog. De eventuele relatie die u met het over te nemen bedrijf heeft is hierbij een belangrijk uitgangspunt. De verschillende relaties vereisen elk een specifieke voorbereiding. Kies de situatie die het beste met de uwe overeenkomt.

Ik heb al een bedrijf op het oog: Een bedrijfsovername binnen de familie

De onderstaande informatie gaat over een bedrijfsovername van uw ouders. Voor een bedrijfsovername van andere familieleden gelden andere regels. Informeer hiernaar bij de KvK. Als u een bedrijf wilt kopen van uw ouders, dan moet u met hen tot een zakelijke overdrachtsprijs komen. De fiscus houdt bij een bedrijfsovername binnen de familie goed in de gaten of deze prijs niet te laag is. Uw accountant en een belastinginspecteur kunnen u adviseren over de hoogte van de zakelijke prijs. Het is aan te bevelen dat u zich op de hoogte stelt van de financiële en fiscale regelingen die relevant zijn voor een bedrijfsoverdracht binnen de familie. U moet bij het overnemen van het bedrijf van uw ouders in elk geval rekening houden met de volgende zaken: Doorschuiven fiscale boekwaarde 'Stakingswinst' verrekenen of omzetten in lijfrente Betalingsregeling aanmerkelijk belangaandelen Bedrijfsfusieregeling Aandelen onderbrengen in Stichting Administratiekantoor

Ik heb al een bedrijf op het oog: Het bedrijf van uw werkgever overnemen

Als u het bedrijf van uw werkgever overneemt, verandert u plotseling van werknemer, of manager, in een ondernemer. Deze zogenaamde Management Buy-Out (MBO) vraagt om een gedegen voorbereiding en planvorming. In het proces van een Management Buy-Out is het aan te raden om ondersteuning te vragen van accountants, fiscalisten, juristen en fusie-adviseurs, maar soms ook van uw branchevereniging. Meer informatie hierover is te vinden in de Adviseurswijzer. MBO's raken de laatste jaren steeds meer in trek, en vormen een alternatief voor verkoop aan een ander bedrijf.

Belangrijke factoren bij een MBO

Een succesvol verloop van een MBO is van verschillende factoren afhankelijk: timing; ondernemerskwaliteiten; kwaliteit van de voorbereiding; ontwikkelingen in de markt; kwaliteit van het ondernemingsplan; keuze van financiers en adviseurs. De timing heeft u niet altijd in de hand, omdat het initiatief ook door anderen kan worden genomen, zoals de eigenaar van het bedrijf of de financiers. Is een eigenaar op leeftijd en heeft hij geen opvolger, terwijl het bedrijf financieel gezond is en goede vooruitzichten heeft, dan heeft u een ideale startpositie voor een MBO. Niettemin moet er aan één of meer van de bovenstaande criteria worden voldaan. Anders is een MBO nauwelijks haalbaar.

Grotere verantwoordelijkheid

Een goede manager is niet altijd ook een goede ondernemer. Dat vraagt andere capaciteiten. Een ondernemer heeft een grotere verantwoordelijkheid en wordt geconfronteerd met risico's. Een juiste voorbereiding is essentieel voor het slagen van een MBO. Een manager behoort zich af te vragen of een buy out in zijn carrière past en of het financieel verantwoord is; hoeveel kan hij investeren. Voorts is een gedegen analyse van de onderneming en de markt belangrijk.

Marktanalyse

Ten aanzien van de markt dient de manager te onderzoeken wat dit zowel producttechnisch als geografisch inhoudt. Hij moet zich onder meer afvragen: Wat is het marktaandeel van de onderneming en wat zijn de verwachtingen? Hoeveel concurrenten zijn er en wat is hun positie? Welke maatregelen zijn er te verwachten van de overheid, bijvoorbeeld ten aanzien van vergunningen en belastingen? Is er voldoende geschoold personeel aan te trekken?

Ondernemingsplan

Cruciaal voor een succesvolle MBO is een goed ondernemingsplan. Behalve een leidraad voor de manager is het een ondersteuning als er een financieringsaanvraag moet worden ingediend. Zo'n plan bestaat uit de volgende onderdelen: samenvatting; historie; activiteiten; markt en perspectief; concurrenten; organisatie; management en personeel; strategie en actieplannen; financiële gegevens; prognose.

Financiering

Omdat eigen financiële middelen in de regel niet voldoende zijn voor een MBO, moet er naar andere financieringsmogelijkheden worden gezocht. Voorbeelden hiervan zijn: (achtergestelde) lening van de verkopers; nabetaling (earn out) die afhankelijk is van het resultaat; gefaseerde overname; bankleningen; vermogende particulieren (informal investors); participatiemaatschappijen. Het is verstandig om eerst de financieringsmogelijkheden met de eigenaar van het bedrijf te bespreken. Voor wie denkt steun nodig te hebben, bestaat er de mogelijk om bij een MBO-proces adviseurs in te schakelen, zoals accountants, fiscalisten, juristen en fusie-adviseurs. Als gebruik wordt gemaakt van een adviseur is het aan te raden om als koper en verkoper ieder een eigen adviseur aan te trekken. De financiële belangen zijn immers strijdig!

Doorschuiven fiscale boekwaarde

Bij verkoop van een onderneming dient door de verkopende partij met de fiscus afgerekend te worden. Indien de onderneming onder de inkomstenbelasting valt, bestaat er sinds 1 januari 2001 voor de overdrager een mogelijkheid om de fiscale boekwaarde naar zijn opvolger door te schuiven. Voorwaarde voor deze geruisloze doorschuiving is dat de nieuwe manager voorafgaand aan de bedrijfsoverdracht minimaal drie jaar met de huidige manager de onderneming heeft geëxploiteerd. Zowel de overdrager als de overnemer moeten gedurende die drie jaar als ondernemer zijn aangemerkt. Afhankelijk van de keuze van de overdrager heeft dit voor u naast financiële ook fiscale gevolgen. Advies van een terzake deskundige is hierbij essentieel.

Ik heb al een bedrijf op het oog: Ik ben nog geen ondernemer, maar wil dit wel worden

Als u werknemer of manager van een onderneming bent, en een ander bedrijf geheel of gedeeltelijk overneemt, spreken we van een Management Buy In. Na de overname zult u er het management gaan voeren. Zo'n vliegende start kan aantrekkelijk zijn, maar vraagt wel om een gedegen voorbereiding en planvorming.

Voorwaarden voor succes

Een Management Buy In (MBI) is meer dan een nieuwe baan en leiding geven aan een nieuw bedrijf. Voor een succesvolle MBI is het van groot belang dat u zich rekenschap geeft van de volgende zaken: Checklist Bedrijfssituatie Ondernemerskwaliteiten Marktanalyse Ondernemingsplan Financiering

Checklist Bedrijfssituatie

U overweegt een bedrijf over te nemen waarover u zelf het management wilt voeren? De haalbaarheid van een Management Buy In wordt groter: als u ervaring heeft in de branche van het bedrijf de eigenaar van het bedrijf overweegt te stoppen, maar heeft geen opvolger het bedrijf financieel gezond is het bedrijf goede vooruitzichten heeft Bereid u goed voor op de benadering van de eigenaar van het bedrijf en zorg voor een goede timing.

Ondernemerskwaliteiten

Als u een Management Buy In overweegt, heeft u ongetwijfeld goede managementkwaliteiten. Een Management Buy In houdt immers in dat u het management gaat voeren over het bedrijf dat u overneemt.

Een Management Buy In houdt ook in dat u ondernemer wordt.

Vraagt u zich af of u naast manager ook ondernemer bent. Als ondernemer krijgt u te maken met een grotere verantwoordelijkheid en risico's. Ook zult u moeten investeren. Overweegt u een MBI met een partner, maak dan goede afspraken over de verdeling van verantwoordelijkheden en de uitvoering van taken.

Marktanalyse

Maak voor u besluit manager te worden van het bedrijf dat u overneemt (Management Buy In), een gedegen analyse van de markt. Hoe zit de markt producttechnisch en geografisch in elkaar? De marktanalyse moet in elk geval antwoord geven op de volgende vragen: Inventariseer de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van de markt. Denk bijvoorbeeld aan overheidsmaatregelen (bestemmingsplan, vergunningen, belastingen). Wat is het marktaandeel van de onderneming en wat zijn de verwachtingen? Hoeveel concurrenten zijn er? Wat is hun positie? Is er voldoende geschoold personeel aan te trekken? Ondernemingsplan U overweegt een Management Buy In (u neemt een bedrijf over en wordt manager van dit bedrijf). Een goed ondernemingsplan is dan cruciaal. Voor uzelf is het een goede leidraad en bovendien een ondersteuning bij het indienen van een financieringsaanvraag. Een ondernemingsplan bevat in elk geval de volgende onderdelen: activiteiten en organisatie markt, perspectief en concurrenten management en personeel strategie en actieplannen financiële gegevens en prognose

Financiering

Manager worden van een bedrijf dat u overneemt, betekent ook zorgdragen voor de financiering van het bedrijf. Bespreek eerst de financieringsmogelijkheden met de eigenaar van het bedrijf. Voorbeelden van (andere) financieringsmogelijkheden: (achtergestelde) lening van de verkoper(s) nabetaling (earn out) die afhankelijk is van het resultaat gefaseerde overname bankleningen vermogende particulieren (informal investors) participatiemaatschappijen

Ik heb al een bedrijf op het oog: Ik heb al een bedrijf en wil een ander bedrijf overnemen

Bij een strategische overname laat u uw bedrijf groeien door een andere onderneming over te nemen. Anders gezegd: u heeft al een bedrijf en overweegt om een ander bedrijf over te nemen. Dit is een complex proces, dat vraagt om een nauwgezette voorbereiding en uitvoering. In grote lijnen bestaat het aankoopproces uit de volgende fasen: Fase 1: Voorbereiding. Strategie en planning, profielbepaling en marktanalyse. Fase 2: Voorlopige afspraken. Benaderen van kandidaten, analyse en waardebepaling, intentieonderhandelingen, informatie en overleg. Fase 3: Afronding. Accountantsonderzoek, definitieve onderhandelingen, financiering, overdracht. Fase 4: Implementatie. Integratie beide ondernemingen.