Terug naar het overzicht

Bedrijfsovername

Bedrijfsovername zal in Nederland steeds vaker voor gaan komen. In Nederland zullen de komende tijd zo'n 130.000 ondernemers hun bedrijf moeten gaan overdragen. Dat een bedrijfsoverdracht geen gemakkelijke zaak is blijkt wel uit het feit dat 10 tot 30 procent van de bedrijfsoverdrachten mislukt. Gebrekkige voorbereiding op de overdracht is daarvan vaak een belangrijke oorzaak. Wanneer u van plan bent om uw bedrijf te verkopen of om een bedrijf over te nemen kunt u hieronder de globaal te nemen stappen lezen.

Tijdschema voor bedrijfsovername

De meeste bedrijfsovernames mislukken omdat de koper/verkoper zich niet tijdig heeft voorbereid. Door een tijdschema krijgt u een indicatie van de gemiddelde periode die een fase dient te duren om tot een succesvolle bedrijfsoverdracht te komen. Een algemene indeling van de verschillende fasen voor bedrijfsoverdracht ziet er als volgt uit:

  1. 1e fase: de oriëntatiefase, deze begint ongeveer zo'n 5 tot 7 jaar voor de overdracht. In deze fase bepaalt u wanneer, hoe en aan wie u de zaak wilt overdragen.
  2. 2e fase: de voorbereiding, u dient in deze fase een uitgebreid bedrijfsprofiel te schrijven, en er moet een overdrachtsplan komen. Ook de doelstelling van de overdracht en de waarde van het bedrijf moet worden bepaald.
  3. 3e fase: opvolger vinden, 1 tot 3 jaar voor de overname. In deze fase voert u onderhandelingen met potentiële kandidaten. U zult moeten bekijken of de opvolger in uw ogen voldoet aan de eisen wat betreft leiderschap, ondernemerschap en deskundigheid
  4. 4e fase: contractonderhandelingen en tekening, 0 tot 1 jaar voor de overdracht. In deze fase voert u een onderzoek uit dat zich richt op potentiële risico´s bij overname, het ´due-diligence-onderzoek´. Na de contractonderhandelingen kan de definitieve koopovereenkomst worden gesloten.
  5. 5e fase: na de overdracht, 1-2 jaar na de overdracht. Vaak blijft de overdragende ondernemer nog een tijdje actief bij het bedrijf. In deze periode kan de oud-eigenaar het nieuwe management voorstellen aan klanten en leveranciers.

Verschillende soorten bedrijfsovername

Een bedrijfsovername binnen de familie. Bij een overname binnen de familie gelden allerlei financiële en fiscale regelingen. U zult een overdrachtsprijs overeen moeten komen waarbij de fiscus in de gaten houdt of dit bedrag niet te laag is. Er is verschil tussen de verschillende soorten van bedrijfsovername binnen de familie. Zo gelden er andere regels voor bedrijfsovername van uw ouders dan wanneer u dat doet van andere familieleden. U kunt bij de Kamer van Koophandel opvragen aan welke regels en eisen u moet voldoen.

Het bedrijf van uw werkgever overnemen

Wanneer u het bedrijf van uw werkgever overneemt dan praat men van een Management Buy-Out (MBO). Omdat deze bedrijfsovername vraagt om een gedegen voorbereiding en planvorming is het aan te raden om hulp in te roepen van verschillende experts zoals; juristen, fusieadviseurs en dergelijke. Wanneer u het bedrijf van uw werkgever over gaat nemen zult u met veel zaken rekening moeten houden. U dient zelf over voldoende ondernemerskwaliteiten te beschikken om de overname een succes te laten zijn. Daarnaast zult u op het juiste moment de overname aan moeten gaan. De ontwikkelingen in de markt zijn dan natuurlijk van belang. Maar ook een goed marketingplan en de juiste keuze van financiers en adviseurs is erg belangrijk. De onderwerpen die bij het maken van een ondernemingsplan en een marketingplan aan bod komen kunt u ook vinden op onze website. Ook voor de financiering kunt u op onze website terecht onder het kopje ´Financiering`. Indien u minimaal drie jaar met de huidige manager de onderneming heeft geëxploiteerd en u bent beiden als ondernemer aangemerkt, dan is de fiscale boekwaarde door te schuiven naar de opvolger. Dit brengt dan financiële en fiscale gevolgen met zich mee. Voor de precieze inhoud van de gevolgen kunt u zich wenden tot een deskundige. Ik heb al een bedrijf en wil een ander bedrijf overnemen. Wanneer u al een bedrijf heeft en een ander bedrijf wilt overnemen moet u zich gedegen voorbereiden. U heeft een goede strategie nodig. Wanneer u de strategie uitsplitst zal deze er zo uit kunnen zien: Fase 1: Voorbereiding. Strategie en planning, profielbepaling en marktanalyse. Fase 2: Voorlopige afspraken. Benaderen van kandidaten, analyse en waardebepaling, intentieonderhandelingen, informatie en overleg. Fase 3: Afronding. Accountantsonderzoek, definitieve onderhandelingen, financiering, overdracht. Fase 4: Implementatie. Integratie beide ondernemingen.

Economische waarde

Wanneer u stopt met uw bedrijf zal deze in de meeste gevallen een economische waarde hebben. Dit is het geval wanneer er middelen in uw bedrijf aanwezig zijn die interessant zijn voor derden, zoals machines of een klantenbestand. Bedrijven met een economische waarde kunnen worden verkocht. Heeft het bedrijf geen economische waarde dan zal dit niet het geval zijn. Wanneer uw bedrijf geen economische waarde heeft kunt u de onderstaande stappen volgen om uw bedrijf daadwerkelijk te beëindigen.
  • Als u gaat stoppen moet u waarschijnlijk contact opnemen met: uw accountant en bank, advocaat, notaris, gemeentelijke sociale dienst en de Belastingdienst Ondernemen. Bij deze laatste instantie dient u een schriftelijk besluit van opheffing van uw bedrijf in te dienen. De Belastingdienst zal dan de omzetbelasting en de loonbelasting met u verrekenen.
  • Meld aan uw klanten, leveranciers en nuts- en onderhoudsbedrijven dat u uw bedrijf gaat beëindigen. Bij voorkeur schriftelijk.
  • Als u personeel heeft moet u een schriftelijke ontslagaanvraag indienen bij het CWI.
  • Bedenk wat u moet doen met uw bedrijfspand. Moet er een makelaar in worden geschakeld. Gaat u uw pand verhuren of verkopen?
  • Zeg uw lopende contracten op.
  • Schrijf uw bedrijf uit bij de Kamer van Koophandel en de bedrijf- en productschappen.

Uitkeringen

Als u het bedrijf beëindigt of verkoopt in verband met uw leeftijd, hebt u onder bepaalde voorwaarden recht op een werkloosheidsuitkering: de IOAZ (Wet Inkomensvoorziening Oudere en gedeeltelijk Arbeidsongeschikte gewezen Zelfstandigen). Ook wanneer u gedeeltelijk arbeidsongeschikt bent geraakt kunt in aanmerking komen voor deze uitkering. Met deze uitkering ontvangt u tot uw 65ste jaar het brutominimumloon. Het gat tot aan het minimumloon wordt dan gedicht als de totale (gezins)inkomsten onder het minimumloon liggen. U komt voor de IOAZ in aanmerking als u aan de volgende voorwaarden voldoet:

  • U hebt minstens 1225 uur per jaar in het bedrijf gewerkt.
  • Het bedrijf bestaat nog bij het indienen van de aanvraag.
  • Het bedrijf wordt uiterlijk anderhalf jaar na de aanvraag beëindigd.
Aanvullende voorwaarden voor het verkrijgen van de IOAZ zijn:
  • U moet tussen de 55 en 65 jaar zijn als u stopt.
  • U moet tien jaar onafgebroken als ondernemer hebben gewerkt, voorafgaand aan de aanvraag tot stoppen. Of u moet drie jaar zelfstandig hebben gewerkt en daarvoor minimaal zeven jaar in loondienst zijn geweest.
  • Uw gemiddelde inkomen over de laatste drie jaar heeft steeds onder een bepaalde grens gelegen.
  • Het jaarinkomen dat u verwacht, ligt onder een bepaalde grens.
  • Als u aan de volwaarden voldoet, kunt u een aanvraag indienen bij de Gemeentelijke Sociale Dienst of de afdeling Sociale Zaken in uw woonplaats.
Wanneer u stopt met uw bedrijf of u wilt het verkopen en uw (gezins)inkomen ligt onder het bijstandsniveau dan kunt u onder bepaalde voorwaarden in aanmerking komen voor een bijstandsuitkering: de Bbz.