Prijsbepaling bij uitkoop aandeelhouders

Hoe bepaal je de prijs van de aandelen als een aandeelhouder uit wil stappen? Onze partner Alexander Thomassen van Instituut voor Zakelijke Mediation heeft veel ervaring op dit vlak en deelt dit in dit bericht. Soms gaat dat in goed overleg maar vaker spelen er (hoog) opgelopen spanningen. Koper en verkoper kunnen al langere tijd niet meer samen door één deur en de onderlinge communicatie is minimaal. 

Statuten

In de meeste statuten staat geschreven dat de aandelen eerst aan de bestaande aandeelhouders moeten worden aangeboden. Als er geen prijsformule is wordt er verwezen naar het aanstellen van minimaal één en maximaal drie waarderingsdeskundigen om de prijs te bepalen. Meestal kan hier al geen overeenstemming over worden bereikt. 

De gunfactor

Het probleem is dat koper en verkoper elkaar niets meer gunnen. De verkoper voelt zich bijvoorbeeld buitengesloten door andere aandeelhouders of voelt dat hij of zij onevenredig hard heeft moeten werken terwijl de ander vooral profiteerde. Het kan ook zijn dat de koper negatieve gevoelens heeft over het vertrek van de verkoper: hij voelt zich misschien in de steek gelaten, of zelfs verraden. 
 

Emoties

Al deze onuitgesproken emoties vertalen zich in de prijs van de aandelen. Koper en verkoper hebben per definitie een verschil van mening over de prijs: de koper ziet met name risico’s en de verkoper ziet vooral kansen. Maar als er heftige emoties bijkomen dan gaat de discussie voorbij de reguliere “rationele” onderhandelingsrange en komt de prijs in de “emotionele” escalatierange. De prijs wordt dan een middel om de ander te “straffen”. 

Zolang het onderliggende conflict niet wordt uitgesproken blijft deze situatie bestaan. De vraag- en aanbiedingsprijs liggen mijlenver uit elkaar. De gang naar de rechter is in dit soort gevallen langdurig, erg kostbaar en zeer onzeker omdat men terughoudend is om een aandeelhouder te onteigenen. 
 

Zakelijke mediation

De beste oplossing is om met beide partijen bijvoorbeeld in een zakelijke mediation, eerst het conflict uit te praten. Partijen spreken af om zonder adviseurs of advocaten eerst afzonderlijk en dan samen in gesprek met de mediator te gaan. De ervaring leert dat mensen weer terugkeren naar de reguliere onderhandelingsrange als ze zich gezien en gehoord voelen. De-escalatie vraagt om een professionele interventie van een ervaren en onafhankelijke zakelijke mediator of bemiddelaar. 

Alexander Thomassen
Instituut voor Zakelijke Mediation